Geen afbeelding

Individualisering: het plotselinge einde van een uniek experiment (1)

Over opkomst en ondergang van de burgerlijke cultuur Nooit daarvoor en nooit daarna werden de belangen van individu en gemeenschap zo subtiel op elkaar afgestemd als in de burgerlijke cultuur, vindt Govert Buijs. Toch kwam er in de jaren zestig van de vorige eeuw terecht een tegenbeweging op gang. Deze beweging sloeg echter door. Hoe kunnen we in een periode van geradicaliseerde individualisering het christelijk geloof als kompas gebruiken en gemeenschap stichten? Hieronder een analyse […]

Geen afbeelding

‘Van alle tijden en plaatsen’ – Individu en gemeenschap in herdenkingspraktijken

Herdenkingspraktijken veronderstellen dat de doden weliswaar dood zijn, maar tegelijk in zekere zin bestaan. Het christendom doet volgens Rik Peels recht aan deze intuïtie, maar voor hem is niet duidelijk hoe dat zit binnen een naturalistische wereldbeschouwing, die ervan uitgaat dat dode mensen niet bestaan.   Dido Elizabeth Belle werd geboren in 1761. Haar vader, Sir John Lindsay, was een witte officier in de Britse vloot. Haar moeder was een Afrikaanse slavin. Toen haar vader […]

Geen afbeelding

Zachte kracht

Ikenius Antuma

Wat is waarheid? Dat is een zware, trage vraag, die ik natuurlijk beter niet kan stellen in een column. Ook in de liefde die blind is, in de oorlog waar waarheid het eerste slachtoffer is, en in de filosofie waarvan niet alleen de postmodernistische varianten relativisme promoten heeft waarheid het zwaar. Maar zelfs in onze tijd van babbelbubbels en alternatieve feiten laat de waarheidsvraag zich niet helemaal onderdrukken. Het verschijnsel ‘nepnieuws’ bijvoorbeeld roept de vraag […]

Geen afbeelding

Autonomie en gemeenschap in ggz en kerk

Staat autonomie haaks op heteronomie? En staat daarmee de aandacht voor versterking van de autonomie binnen professionele hulpverlening ook haaks op de heteronome basis van geloofsgemeenschappen? Bert Loonstra analyseert het dilemma door te onderscheiden in rationele, emotionele en morele autonomie.   De geestelijke gezondheidszorg (ggz) en de kerk hebben een dilemma waarvan ze zich vaak niet bewust zijn. Deze bijdrage brengt het dilemma in beeld en zoekt naar een oplossing. Veel therapie is georiënteerd op […]

Geen afbeelding

Filosofie en voetbal

Peter Blokhuis

Wie aan de kant staat, terzijde dus, ziet wel wat maar doet niet mee. Hij ziet bijvoorbeeld een voetballer scoren zonder te weten hoe je dat doet en hoe het voelt. Dat kijken vanaf de zijkant levert wel een verhaal op – “ik was erbij toen…, en ik zag hoe…” – maar het is niet het verhaal van een voetballer. Sterker nog, de voetballer heeft vaak niet zo veel te vertellen. Een denker is een mens aan […]

Geen afbeelding

Integrale kennis

Peter Blokhuis

Kennis van objecten en kennis van vaardigheden noemt Peter Blokhuis integrale kennis. Om deze kennis gaat het in het beroepsonderwijs. Theorie en praktijk moeten daarin gelijk opgaan. Leerlingen in het beroepsonderwijs hebben weinig aan abstracte kennis. Toch is het leren kennen los van een praktische betekenis eveneens van belang, om tot waardering van het gekende te kunnen komen.   Mensen leven niet zonder kennis. In hun kennen zijn ze verbonden met de wereld om hen […]

Geen afbeelding

Ars moriendi

Sterven is niet alleen iets wat je overkomt, het is ook iets wat je doet. Of, liever gezegd, iets waar je je op een bepaalde manier op kunt voorbereiden. Daarom pleit ik, in lijn met Carlo Leget, voor eerherstel van stervenskunst, de ars moriendi, als belangrijk onderdeel van de levenskunst. Vandaag de dag tuigen we, ook in de kerk, onze geboortecultuur steeds verder op, met zwangerschapsgym, vadercursussen, babyshowers, gender reveal parties, kraamfeesten, doopfeesten en wat […]

Geen afbeelding

Zendmast of stoorzender? De rol van religie in morele kwesties

Henk Jochemsen

Vanuit diverse invalshoeken laat Henk Jochemsen zien dat er een structurele relatie is tussen moraal en religie.   Een paar dagen voor de historische ontmoeting tussen de leiders van Noord- en Zuid-Korea, Kim Jong-un en Moon Jae-in, op 27 april 2018, meldde de Guardian van 23 april dat Zuid-Korea, als een gebaar van goede wil, de luidsprekers tot zwijgen bracht die als stoorzenders daverende propaganda naar Noord-Korea zonden. Zuid- en Noord-Korea irriteren elkaar al jarenlang […]

Geen afbeelding

Sophie Kowalevski

Willem J. Ouweneel

De eerste Russische vrouwelijke wiskundige van enig formaat was Sophie Kowalevski, geboren Korvin-Krukovskaja (1850-1891), tevens de eerste vrouwelijke gewoon hoogleraar in Noord-Europa en een van de eerste vrouwelijke redacteurs van een wetenschappelijk tijdschrift. Sophie werd geboren in Moskou. Haar vader was luitenant-generaal in het Russische leger. Sophies vroege leermeester in de wiskunde was Aleksandr N. Strannoliubskii, bekend voorvechter voor hogere opleiding voor vrouwen. Helaas was het in die tijd voor vrouwen nog niet mogelijk om […]

Geen afbeelding

De boodschap van Dordt is missionair

Klaas van der Zwaag

De boodschap van de synode van Dordrecht was een positieve verkondiging van het evangelie met een sterke missionaire spits, aldus Richard Mouw. “God belooft een nieuw begin. En zijn genade heeft een grotere reikwijdte dan wij denken te kunnen bepalen.”   De Amerikaanse theoloog en filosoof Richard Mouw was eind vorig jaar in Dordrecht en verzorgde toen de slotlezing tijdens een internationaal congres over de Dordtse synode. Hij beklemtoonde daarbij het internationale en oecumenische karakter […]