In het jaar 579 vertrok de monnik Augustinus, in opdracht van paus Gregorius de Grote, vanuit Rome naar de Britse Eilanden om de Saksische koning Ethelbert tot het christendom te bekeren. Naast het evangelie bracht de missie ook iets anders mee: de handboeken van een onderwijsideaal dat lang daarvoor al tot bloei was gekomen. In zijn lijvige proefschrift over goed onderwijs in een democratie haalt Jordi Wiersma deze missie aan om aan te tonen hoe […]
In de “noot van de vertaler” vertelt vertaler Mark Wildschut hoe Hannah Arendt na de Tweede Wereldoorlog lange tijd tevergeefs zocht in antiquariaten naar een exemplaar van haar proefschrift. De anekdote illustreert dat Arendts werk over Augustinus’ liefdesbegrip geen standaardwerk was. En eerlijk is eerlijk, als Arendt niet een bekende filosoof was geworden, zou haar boek in vergetelheid zijn geraakt. Arendts interpretatie van Augustinus is te eigenzinnig en idiosyncratisch om als standaard te gelden. Het […]
Deze handzame paperback van de hand van Jan Peter Balkenende en Govert Buijs stippelt een route uit naar een duurzame, inclusieve en innovatieve economie. Hun vertrekpunt is Europa. Tussen Chinees staatskapitalisme en doorgeslagen Amerikaans marktkapitalisme moet Europa met een eigen perspectief komen, en daarmee kunnen de Europese economieën ook een transitie naar een duurzamere en inclusievere wereldeconomie in gang zetten. De aanbevelingen van onder andere Ban Ki-moon en Herman van Rompuy laten zien dat er […]
Bij de formatie-onderhandelingen dit voorjaar bleken PVV en BBB minder aan begrotingsdiscipline te hechten dan VVD en NSC. Hoe heet links-rechts dan? Ook thema’s als bestaanszekerheid en (volks-)huisvesting compliceren en verstrengelen wat ‘rechts’ en ‘links’ zoal voorstaan. Ja, nationalisme vormt een sterke lijm. Opnieuw. Hitler plakte er ooit met succes socialisme aan. Alleen, wij zijn nu tachtig jaar verder. Wie kent nog overlevenden van nazi-Duitsland of hun waarschuwingen? De filosoof Cees Zweistra deconstrueert in zijn […]
Het komt voor dat een boektitel je op het verkeerde been zet. Bij het meest recente boek van René van Woudenberg, Een brug naar God, is dat het geval. De ondertitel luidt: Hoe filosofie en wetenschap ons voeren naar het mysterie. Titel en ondertitel suggereren twee zaken: dat het boek een soort casus presenteert, dus laat zien hoe filosofie en met name de natuurwetenschappen bruggen vormen om bij God te geraken, en dat God een […]
Schrijven over God is niet eenvoudig, en al helemaal niet als je doel is om iets te leren van atheïsten, zoals Rik Peels wil in zijn boek. Peels’ strategie is om te zien in hoeverre de argumenten van atheïsten hout snijden, en hoe die argumenten vervolgens kunnen leiden tot een beter, diepzinniger en volwassener geloof in God. Of Peels echt iets van atheïsten heeft geleerd waag ik te betwijfelen, maar ik denk tegelijkertijd dat dit […]
Heel wat lezers zullen met warme gevoelens terugdenken aan de roman Gilead van Marilynne Robinson, verschenen in 2004: de oude hoofdpersoon John Ames met zijn serene overpeinzingen, de rusteloze Jack met al zijn weerbarstigheid, de levensechte dialogen waarin opeens theologie fonkelde. Calvijn en Karl Barth, ze kwamen zomaar authentiek aan de orde in het hart van een roman die ook in de seculiere pers veel lof oogstte. Hoe kon dit? Vanuit welk denken kwam deze […]
Is de dood de doorgang naar het (eeuwige) leven? Of kun je de eeuwigheid laten ‘neerdalen’ in de tijd? Bas ter Stege schrijft naar aanleiding van Het is voorbij van Andries Visser en zijn eigen autobiografie over hoe troost in het ogenblik vindbaar is. En hoe dat zijn eigen zelf-wording een stap dichterbij bracht. Een crisis die het religieuze inleidt Het was een zonovergoten dag geweest, ergens in mei van het jaar 2021. Ik schrik […]
Deze bundel wil een theologische en vooral filosofische doordenking geven van de ecologische crisis waarin we terechtgekomen zijn. Voor een aantal auteurs van dit boek is de christelijke wijsbegeerte van Herman Dooyeweerd nog steeds relevant. In de inleiding reiken de redacteuren Henk Jochemsen en Jan van der Stoep drie basisideeën van dit boek aan: 1) het idee van de dragende grond: God is niet alleen de Schepper, maar ook de Onderhouder Die met mensen in […]
Theoloog en econoom Jan Jorrit Hasselaar brengt in deze studie theologie en economische wetenschap met elkaar in gesprek over het thema onzekerheid en hoop in de context van klimaatverandering. Klimaatverandering gaat gepaard met vele onzekerheden, zowel natuurwetenschappelijke als sociaaleconomische. Hasselaar voegt daar een derde vorm van onzekerheid aan toe, ontleend aan Hannah Arendt, die hij ‘radicale onzekerheid’ noemt. Deze derde vorm komt erop neer dat menselijke kennis beperkt is en de toekomst niet voorspeld kan […]
