Burgerschap en politiek
Bij het onderwerp burgerschap moet ik – zeker in december – terugdenken aan het jaar 2010. Toen deed Jan Peter Balkenende, destijds premier van ons land, de oproep aan burgers om zelf hun stoep sneeuwvrij te vegen. Nederlanders moesten volgens hem weer meer verantwoordelijkheid nemen voor hun omgeving. Ze moeten niet alleen zorgen voor hun eigen tuin, maar ook voor de gedeelde stoep. De publieke ruimte is niet alleen een zaak van de overheid, maar […]
Waarom burgerschapsonderwijs? Wiens burgerschap?
Sinds 2006 zijn scholen in Nederland verplicht burgerschapsonderwijs aan te bieden. Met een extra wet werd die opdracht in 2021 nog eens aangescherpt. In deze bijdrage probeert Roel Kuiper de achtergronden bloot te leggen van deze politieke en maatschappelijke aandacht voor burgerschap. Vanwaar burgerschapsonderwijs? Over wiens of welk burgerschap hebben we het? De eerste vraag beantwoordt hij vanuit het perspectief van de overheid, de tweede vanuit het perspectief van de (christelijke) school. Van herwaardering van […]
Plato’s Politeia: ankers voor een gedesoriënteerde democratie
In ‘Klassieker’ wordt de achtergrond, inhoud en relevantie van een klassieke tekst belicht. Deze keer Politeia van Plato. Wat is recht? Wat is waar? Zijn normen cultuurgebonden? Hoe word je gelukkig? Zo open als deze vragen zijn, zo lang stellen we ze al. Plato’s Politeia stelde ze nadrukkelijk en vormde de vragen van latere eeuwen. Maar wat heeft deze klassieker eigenlijk te zeggen? En wat was zijn bijdrage in zijn eigen tijd? In zijn bespreking […]
Hannah Arendt en Burgerschapsvorming in het Binnenveld
In een gepolariseerde samenleving is de burgerschapsopdracht bedoeld om wederzijds begrip te bevorderen. Aan de hand van Hannah Arendts werk over vorming en onderwijs en lesmateriaal over het Binnenveld—een microkosmos van de ruimtelijke dilemma’s en tegenovergestelde belangen waar Nederland mee worstelt—geeft Hanke de Vries-van den Ende duiding aan hoe burgerschap vormgegeven kan worden te midden van een politiek en sociaal krachtenveld. Burgerschapsopdracht In de Wet op het Primair Onderwijs (WPO) en de Wet op het […]
Links of rechts: een loze tegenstelling?
De politieke tegenstelling tussen links en rechts is nog altijd beeldbepalend, ook al heeft zij in de loop van de geschiedenis wel een veranderende betekenis gehad. In dit artikel wil Jan Hoogland laten zien dat deze tegenstelling echter geen betrouwbare politieke indicatie geeft voor het profiel van partijen of bevolkingsgroepen. Het spreken in termen van links-rechts stamt al uit de tijd van de Franse revolutie en is gebaseerd op de plek die vertegenwoordigers innamen in […]