Joodse filosofie
Mijn kennismaking met joodse filosofie vond plaats tijdens de colleges Reformatorische Wijsbegeerte die Roel Kuiper destijds gaf in Rotterdam. Als ik het me goed herinner werden Buber en Levinas besproken en wie weet ook wel Heschel. En er was een gastcollege, van Victor Kal. Mooi dat we juist hem nu – inmiddels met pensioen, maar niet minder productief – hebben kunnen interviewen. In dat interview doet hij een aantal, in ieder geval voor mij, verrassende […]
‘Grieks denken’ tegenover ‘Joods denken’: een wereld van verschil?
Joods denken wordt vaak gezien als het ultieme tegendeel van Grieks denken. Volgens classica en theoloog Suzan Sierksma-Agteres gebeurt dit niet zonder risico. Het maakt namelijk het goede nieuws van de eerste, joodse christenen tot een boodschap die in het cultureel-luchtledige blijft hangen en zo alle zeggingskracht verliest. De historische werkelijkheid is gecompliceerder en daarmee inspirerender, zo betoogt zij. In het voorjaar van 1997 liep ik met mijn ouders tijdens een open dag een klaslokaal […]
De Heiligheid van de Heilige Geloofsopvoeding bij Martin Buber en Emmanuel Levinas
“Vous savez, on parle souvent d’éthique pour décrire ce que je fais, mais ce qui m’intéresse au bout du compte, ce n’est pas l’éthique, pas seulement l’éthique, c’est le saint, la sainteté du saint” Emmanuel Levinas in gesprek met Jacques Derrida Geloofsopvoeding is een uitdaging in een wereld waar religie niet langer vanzelf-sprekend is. Opgroeien met geloof betekent vandaag de dag vaak opgroeien met vragen. Moeilijkheden met de geloofsopvoeding zijn dan ook zeker niet nieuw. […]
Het denken van Levinas aanwezig in de monniken van Tibhirine
In de filosofie van Levinas wordt gesproken over een oneindige verantwoordelijkheid voor de Ander, en de neiging én onmogelijkheid om de ander in te delen in categorieën. Henk den Uijl probeert aan de hand van het verhaal over de monniken in Tibhirine Levinas filosofie levend te maken, om in te zien hoe actueel die is in het licht van de oorlog in het Midden-Oosten. In het licht van de recente oorlog in het Midden-Oosten, en […]
Het mysterie van de zin: De filosofie van Abraham Joshua Heschel
Joodse denkers hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de westerse filosofie van de 20e eeuw. Maar met deze bewering is nog niets gezegd over de betekenis van de joodse traditie voor hun denken. Daarin verschillen ze sterk van elkaar. Bekende joodse denkers die actief waren in de 20e eeuw zijn Hannah Arendt, Martin Buber en Emmanuel Levinas. Meer dan deze drie denkt Abraham Joshua Heschel vanuit de joodse traditie. Dat maakt dat hij vaak niet […]