Boekbesprekingen

Bij de formatie-onderhandelingen dit voorjaar bleken PVV en BBB minder aan begrotingsdiscipline te hechten dan VVD en NSC. Hoe heet links-rechts dan? Ook thema’s als bestaanszekerheid en (volks-)huisvesting compliceren en verstrengelen wat ‘rechts’ en ‘links’ zoal voorstaan. Ja, nationalisme vormt een sterke lijm. Opnieuw. Hitler plakte er ooit met succes socialisme aan. Alleen, wij zijn nu tachtig jaar verder. Wie kent nog overlevenden van nazi-Duitsland of hun waarschuwingen? De filosoof Cees Zweistra deconstrueert in zijn […]

Het komt voor dat een boektitel je op het verkeerde been zet. Bij het meest recente boek van René van Woudenberg, Een brug naar God, is dat het geval. De ondertitel luidt: Hoe filosofie en wetenschap ons voeren naar het mysterie. Titel en ondertitel suggereren twee zaken: dat het boek een soort casus presenteert, dus laat zien hoe filosofie en met name de natuurwetenschappen bruggen vormen om bij God te geraken, en dat God een […]

Schrijven over God is niet eenvoudig, en al helemaal niet als je doel is om iets te leren van atheïsten, zoals Rik Peels wil in zijn boek. Peels’ strategie is om te zien in hoeverre de argumenten van atheïsten hout snijden, en hoe die argumenten vervolgens kunnen leiden tot een beter, diepzinniger en volwassener geloof in God. Of Peels echt iets van atheïsten heeft geleerd waag ik te betwijfelen, maar ik denk tegelijkertijd dat dit […]

Heel wat lezers zullen met warme gevoelens terugdenken aan de roman Gilead van Marilynne Robinson, verschenen in 2004: de oude hoofdpersoon John Ames met zijn serene overpeinzingen, de rusteloze Jack met al zijn weerbarstigheid, de levensechte dialogen waarin opeens theologie fonkelde. Calvijn en Karl Barth, ze kwamen zomaar authentiek aan de orde in het hart van een roman die ook in de seculiere pers veel lof oogstte. Hoe kon dit? Vanuit welk denken kwam deze […]

Is de dood de doorgang naar het (eeuwige) leven? Of kun je de eeuwigheid laten ‘neerdalen’ in de tijd? Bas ter Stege schrijft naar aanleiding van Het is voorbij van Andries Visser en zijn eigen autobiografie over hoe troost in het ogenblik vindbaar is. En hoe dat zijn eigen zelf-wording een stap dichterbij bracht. Een crisis die het religieuze inleidt Het was een zonovergoten dag geweest, ergens in mei van het jaar 2021. Ik schrik […]

Deze bundel wil een theologische en vooral filosofische doordenking geven van de ecologische crisis waarin we terechtgekomen zijn. Voor een aantal auteurs van dit boek is de christelijke wijsbegeerte van Herman Dooyeweerd nog steeds relevant. In de inleiding reiken de redacteuren Henk Jochemsen en Jan van der Stoep drie basisideeën van dit boek aan: 1) het idee van de dragende grond: God is niet alleen de Schepper, maar ook de Onderhouder Die met mensen in […]

Theoloog en econoom Jan Jorrit Hasselaar brengt in deze studie theologie en economische wetenschap met elkaar in gesprek over het thema onzekerheid en hoop in de context van klimaatverandering. Klimaatverandering gaat gepaard met vele onzekerheden, zowel natuurwetenschappelijke als sociaaleconomische. Hasselaar voegt daar een derde vorm van onzekerheid aan toe, ontleend aan Hannah Arendt, die hij ‘radicale onzekerheid’ noemt. Deze derde vorm komt erop neer dat menselijke kennis beperkt is en de toekomst niet voorspeld kan […]

Hoop doet leven. Mogelijk zelfs letterlijk, als we het boek Hoop voor hart en hersenen mogen geloven. De auteurs, hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder en cardioloog Leonard Hofstra, schreven in 2023 dit boek over de kracht van hoop voor onze fysieke gezondheid. Kort samengevat; positieve ervaringen zoals hoop, optimisme en humor helpen onze hersenen en hart gezond houden. Dit komt onder andere doordat het ervoor zorgt dat we ons gezonder gedragen, minder angst en stress ervaren […]

Enkele dagen na de ramp van 11 september vonden reddingswerkers een zwartgeblakerde tak onder een berg smeulend puin. Tot hun verbazing bleek het de perenboom te zijn die in 1970 bij het World Trade Center was aangeplant. De boom had het instorten van de torens en de daaropvolgende brand overleefd. Deze ‘Survivor Tree’ bloeit nu elke lente nabij het Memorial Museum en staat wereldwijd symbool voor hoop en de wonderbaarlijke veerkracht van de natuur. Ondanks […]

Het Offer van Abraham of de Binding van Izaak is een verhaal in de Tenach/de Bijbel en de Koran dat voor veel moderne lezers onbegrijpelijk en weerzinwekkend is. Wat is dat voor een God die van Abraham, de ‘vader van het geloof’, vraagt zijn geliefde zoon te offeren? Wordt hier niet het inherent gewelddadige karakter van de monotheïstische religies manifest? Is Abraham de eerste geloofsterrorist? Of is er ook een andere duiding van dit verhaal […]