Geen afbeelding

Autonomie en gemeenschap in ggz en kerk

Staat autonomie haaks op heteronomie? En staat daarmee de aandacht voor versterking van de autonomie binnen professionele hulpverlening ook haaks op de heteronome basis van geloofsgemeenschappen? Bert Loonstra analyseert het dilemma door te onderscheiden in rationele, emotionele en morele autonomie.   De geestelijke gezondheidszorg (ggz) en de kerk hebben een dilemma waarvan ze zich vaak niet bewust zijn. Deze bijdrage brengt het dilemma in beeld en zoekt naar een oplossing. Veel therapie is georiënteerd op […]

Geen afbeelding

Comenius, filosoof van de eenheid en harmonie

Klaas van der Zwaag

De werkelijkheid is één. Jan Amos Comenius (1592-1670), filosoof, theoloog, orthopedagoog en diplomaat, zette de grondlijnen van een ‘pansofie’ uiteen, een totaalvisie op de werkelijkheid, waarin wereld, mens en God een intrinsieke samenhang vertonen. Hij benadrukte als christenhumanist de morele en godsdienstige vorming van de mens.   Comenius was een uit Tsjechië afkomstige oorlogsvluchteling (hij heette oorspronkelijk Jan Komenský) die de laatste veertien jaar van zijn leven in Amsterdam doorbracht. Hij publiceerde daar vele werken […]

Geen afbeelding

Een pedagogiek van de hoop

Jan Marten Praamsma en Danielle van de Koot-Dees

Das menschliche Leben bleibt in den unaufhebbaren Gegensatz zwischen Verzweiflung und Vertrauen, zwischen Hoffnungslosigkeit und Hoffnung, in diesen ewigen Wechselgesang zwischen Hölle und Himmel, hineingestellt   (Bollnow, 1955)   Over hoop worden veel mooie dingen gezegd en geschreven. Hoop vormt de grondstof van ons bestaan. Hoop is gerichtheid op de toekomst, op ontwikkeling, op groei, op nieuw leven. Onze wereld is een hoopvolle wereld, ons bestaan een hoopvol bestaan. Maar… hoop komt niet alleen. De […]

Geen afbeelding

Leren van morele voorbeelden

“Als je van beren leren kan, van slimme beren leren kan, is dat iets wat je echt proberen moet, want (…) beren zijn als leraar beregoed”, zingt beer Baloe in Jungle Book. Pieter Vos gaat na hoe dat precies werkt, moreel leren van beregoede voorbeelden.   Sinds de opleving van de deugdethiek in de jaren tachtig is een indrukwekkende hoeveelheid literatuur verschenen waarin morele vorming wordt opgevat als karaktervorming en het cultiveren van deugden. Een […]

Geen afbeelding

Liefhebben zonder oordeel

Marije Vermaas legt haar persoonlijke ervaringen met de zorg naast haar eigen drijfveren in haar werk. Het was een donderdag, een dag tussen collegedagen in. Ik was naar het ouderlijk huis afgereisd om met mijn zeer zieke vader naar het ziekenhuis te gaan. Mijn kleine Amsterdamse studentenkamertje verruilde ik voor een klein zolderkamertje bij mijn ouders in huis om voor hen te zorgen. Mijn vader was ernstig ziek, mijn moeder was al in de rouw. […]

Geen afbeelding

Shalom en de christelijke identiteit in het onderwijs

Nicholas Wolterstorff

Nadat hij aanvankelijk werd geïnspireerd door Abraham Kuyper en diens idee van de levensbeschouwelijkheid van de onderwijspraktijk, heeft Wolterstorff daar steeds meer afstand van genomen. Kuypers benadering is uiteindelijk te intellectualistisch, vindt hij. Het Bijbelse begrip shalom biedt een waardevol alternatief. De algemene structuur van het onderwijssysteem in de Verenigde Staten wijkt af van die van het Nederlandse. Ik zal het Amerikaanse systeem in het kort bespreken. Op het basis- en voortgezet niveau is er […]