Vanmorgen zat ik buiten koffie te drinken en sloeg mijn vierjarige zoon en driejarige nichtje gade die aan het spelen waren. Zij zat op zijn skelter en hij op haar driewieler. Ze kunnen heerlijk spelen samen. Mijn nichtje tegen mijn vierjarige zoontje: “Zullen we naar de weg?”. Hij: “Ik wil niet naar de weg, ik ga sowieso niet naar de weg”. Even stilte. Dan zij: “We kunnen niet verder, want hier is de start”. Weer […]
Moeten we binnen de christelijke filosofie ons negatieve beeld van techniek bijstellen? Maaike Harmsen meent van wel en schreef een boek over haar positieve visie op techniek: Dank God voor techniek. Bijbelstudies voor ruimtereizigers. In dit artikel licht zij toe waarom zij ‘de intrinsieke menselijkheid van techniek’ vooropstelt. Aan de hand van verschillende thema’s uit het boek, zoals landbouw, preventieve techniek, en robots, bespreekt zij vervolgens de rol van techniek in onze samenleving. In de […]
Wat is de mens, vraagt de dichter van Psalm 8, daarmee een van de meest wezenlijke filosofische en ook theologische kwesties aan de orde stellend. Hij geeft zelf direct een antwoord: U hebt hem weinig minder gemaakt dan de engelen en hem met eer en glorie gekroond. U doet hem heersen over de werken van Uw handen, U hebt alles onder zijn voeten gelegd. Uit dit antwoord blijkt verwondering over de waardigheid die God aan […]
Met de oorlog in Oekraïne lijkt de Europese Unie eensgezinder dan ooit. Hebben we dan een dreiging van buiten nodig om te weten hoe waardevol de Europese Unie is? Misschien wel, maar er is meer. De idee van een verenigd Europa is al veel ouder en heeft een diepe religieuze oorsprong. In dit artikel laten Anjo Harryvan en Simon Polinder zien hoe de Rooms-Katholieke Kerk al eeuwen streeft naar Europese samenwerking en integratie om zo […]
Wat zijn de verantwoordelijkheden van overheden en bedrijven voor het behartigen van publieke belangen? In dit artikel vergelijkt Mathilde Oosterhuis-Blok het neoliberale denken van de econoom Friedrich von Hayek met het katholieke denken over het beginsel van subsidiariteit en het reformatorische denken over het beginsel van soevereiniteit in eigen kring, die elk op eigen wijze invulling geven aan dit vraagstuk. In de toepassing van de drie perspectieven op een casus over de farmaceutische industrie laat […]
Op 1 april 1997, inmiddels ruim 25 jaar geleden, werd Jan Hoogland benoemd tot bijzonder hoogleraar Reformatorische Wijsbegeerte aan de Universiteit Twente. Reden genoeg om deze jubilaris en voormalig hoofdredacteur van Soφie aan het woord te laten. In dit gesprek met Jan van der Stoep en Teunis Brand blikt hij terug op de afgelopen decennia, op persoonlijk en maatschappelijk vlak. Kun je iets vertellen over je kennismaking met christelijke filosofie? “Mijn aanraking met christelijke filosofie […]
Bart Cusveller schreef een boek over filosofische ethiek in de neocalvinistische traditie, de traditie die begint bij Abraham Kuyper en waarvan Herman Dooyeweerd, Andree Troost en Egbert Schuurman belangrijke vertegenwoordigers zijn. In dit artikel vergelijkt Peter Blokhuis de opvatting van Dooyeweerd over ethiek met die van de Groningse hoogleraar W.J. Aalders. Aanleiding is de kritiek van Dooyeweerd op Aalders in zijn hoofdwerk. Aalders zou religie en het ethische niet goed onderscheiden. Blokhuis vraagt zich af […]
Waarom zouden we mensen op een andere manier moeten behandelen dan dieren? En waarom is wetenschappelijke kennis beter dan andere vormen van kennis? In de christelijke filosofie wordt ervan uitgegaan dat er zoiets bestaat als een gegeven orde. Grenzen en afbakeningen zijn nodig om het leven in alle diversiteit tot z’n recht te laten komen, zo betoogde Jan van der Stoep in zijn oratie aan de Theologische Universiteit Kampen | Utrecht. Een rechtvaardige wereld is […]
Sinds de oorlog in Oekraïne is uitgebroken, wordt er regelmatig gesproken over dreiging van Russische zijde met nucleaire wapens. Ingrijpen vanuit het Westen vindt niet plaats, vanwege Poetins waarschuwing dat dan “de gevolgen groter zijn dan ooit in de geschiedenis is gezien.” Dreigen met de ondergang van de wereld is het immorele wapen dat Poetin heeft. Als geen ander heeft de filosoof Günther Anders de waanzin en immoraliteit van nucleaire dreiging doordacht. Zijn wijsgerig denken […]
Hoe ziet de leef- en denkwereld er uit van de gemiddelde lezer van dit tijdschrift? Hoofdredacteur Joost Hengstmengel maakt een studie van het fenomeen ‘Soφie-lezer’ aan de hand van het onlangs gehouden lezersonderzoek. Onlangs bediende de vrijzinnige ‘kwaliteitskrant’ (de zelfbenoemde brenger van lux et libertas, als u begrijpt wat ik bedoel) zich weer eens van de Parade van Pen: een idee dat in 1971 werd geboekstaafd door de Nederlandse econoom Jan Pen. Om inzicht te […]
