2017-6 – Sophie Online

Spreek onbevangen over God – maar wees voorzichtig met beweerzinnen

Volgens Kars Veling berusten ons denken en spreken over de werkelijkheid op analogieën, ook met betrekking tot God. Anders dan andere verschijnselen in de werkelijkheid kunnen we God niet onderzoeken door middel van experiment. Daarom moeten we volgens Veling extra voorzichtig zijn met onze logica op basis van beelden die de Bijbel aanreikt in het denken en spreken over God. In een interview in Soφie (februari 2017) zei ik iets over “En dus bestaat God”, […]

Een pleidooi voor de voorlopigheid

Peter Nissen Theologie

Een provisioneel waarheidsbegrip vraagt om een theologie van de voorlopigheid, is de stelling van Peter Nissen. Juist omdat zij ‘pro-visioneel’ is, ziet zij niet af van de waarheid, maar blikt vooruit (providere in het Latijn) naar de waarheid die nog komende is en neemt zij in haar handelen alvast een voorschot op die waarheid. Herman van Praag leidt zijn lezers in het boek Slecht zicht aan de hand van de jonge Amos door de religieuze […]

Liefde voor de rechtsstaat

Geert Jan Spijker Politiek & recht

In het nieuwe kabinet-Rutte zitten twee partijen met een C in hun naam, met een nadrukkelijk christelijk geïnspireerde politieke filosofie. Wat zou hun focus moeten zijn in dit kabinet? In ieder geval zouden ze zich sterk moeten maken voor onze rechtsstaat, vindt Geert Jan Spijker. Dat betekent hoe dan ook een begrensde overheid die ruimte laat voor – ook diepe – verschillen. Dat is nog niet gemakkelijk in een kabinet waarin zowel secularistische als populistische […]

Calvijn en de economische actualiteit (1)

Roelf Haan Theologie

Calvijn geldt als de door economen meest geciteerde theoloog. Dit was althans het geval toen het vak ‘Geschiedenis van het economisch denken’ nog steevast onderdeel was van het universitaire lesprogramma. Maar voor wie door Calvijn zijn ‘gegrepen’ staat Calvijn voor iets veel groters: hij is een gids voor universeel denken, voor een wereldbeschouwing die plaats biedt aan een diversiteit aan uitwerkingen op velerlei terrein. In de actuele problematiek van de economie, die voortdurend in complexiteit […]

De kracht van het tweedepersoonperspectief – Over de verwantschap tussen Rosenstock-Huessy en Girard

Hans Weigand Filosofie

Volgens Rosenstock-Huessy moeten we niet beginnen bij het ‘ik’, maar bij het ‘jij’. Voordat ik een zelfbewustzijn ontwikkel en ‘ik’ kan zeggen, word ik al aangesproken als een jij, word ik bij mijn naam genoemd. Dat mensen niet alleen bestaan in relaties maar ook pas zelfstandige personen worden in de interactie, is door Girard uitgedrukt met de term ‘mimese’ of nabootsing. Hans Weigand onderzoekt de verwantschap tussen beide denkers. Een rode draad in de reformatorisch-christelijke […]

De Governance Code gekraakt – Een kritische beschouwing over de cultuurparagraaf

Tom van den Belt Economie & management

Op 1 januari 2017 werd de nieuwe Nederlandse Corporate Governance Code van kracht. Veel elementen van bestuur en toezicht van de onderneming lijken helder beschreven en kunnen gezien worden als concrete voorschriften voor een toetsbare praktijk van bedrijfsvoering. Nieuw in de Code is de paragraaf over de bedrijfscultuur en de verantwoordelijkheid van de bestuurder in dezen. Volgens Tom van den Belt is er echter sprake van fictie en functioneel pragmatisme. Hij vindt het tijd om […]

Het voordeel van de twijfel

Herman M. van Praag Kunst & Literatuur

Herman van Praag die veel over het thema geloof en wetenschap publiceerde koos voor de romanvorm bij het thema geloofstwijfel. In dit artikel geeft hij aan hoe zijn ideeënroman ´Slecht zicht´ is opgebouwd en met welke tradities hoofdpersoon Amos in dialoog is. Aan een schilderij laten zich twee componenten onderscheiden: het doek waarop een voorstelling staat afgebeeld, en de lijst die het geheel samenbindt. Een beschouwelijk boek heeft een vergelijkbare structuur. De grondidee die aan […]