Vriendschap voorbij idealisering en vereenzelviging?

Paul van Tongeren Doodgewone vrienden: nadenken over vriendschap Boom 2021, 192 pp., €20 Paul van Tongerens nieuwe boek Doodgewone vrienden zet aan tot denken en leest soepel. De Nijmeegse emeritus is bekend als Nietzsche-kenner en deugdethicus en is tot 2023 Denker des Vaderlands. Zijn boek bespreekt in zeven hoofdstukken evenzoveel denkers over vriendschap: Plato, Aristoteles, Cicero, Augustinus, Montaigne, Kant en Nietzsche. Voor de vriendschapsdiscussie geen verrassende keuzes. Via hun teksten trekt Van Tongeren een historische lijn […]

Leven als een insect

Bruno Latour Waar ben ik? Lockdownlessen voor aardbewoners Octavo Publicaties 2021, 154 pagina’s In Europa lijkt langzamerhand het gewone leven weer te ontwaken. Mensen komen uit hun lockdown en de snelwegen stromen weer vol. Een beetje onwennig is het allemaal nog wel. Gaan we elkaar weer een hand geven? Hoe vaak gaan we straks naar ons werk? Was de coronacrisis een kleine interruptie, of het begin van nog grotere rampen die ons te wachten staan? […]

Wat atheïstische filosofen ons leren over God

Erik Meganck Religieus atheïsme. (Post)moderne filosofen over God en godsdienst Damon 2021, 255 pagina’s In het boek Religieus atheïsme betoogt Erik Meganck dat God geenszins verdwenen is uit de filosofie. Om dit te bewijzen, loopt hij twaalf invloedrijke moderne filosofen bij langs, ‘twaalf filosofische apostelen’ zoals hij ze noemt, goeddeels atheïsten, en laat zien dat in hun werk God keer op keer terugkeert. Rik Peels bespreekt de verdiensten en tekortkomingen van het boek. Het is […]

Verdraagzame islam

Henk Haenen Verdraagzame Islam Gompel&Svacina 2020, 314 pagina’s De auteur, Henk Haenen, promoveerde in 2006 op Afrikaans denken. Heinz Kimmerle trad op als copromotor en ikzelf als promotor. De promotie leidde tot een samenwerking met Kimmerle die tot in diens laatste jaren voor zijn overlijden in 2016 zou voortduren. Dit resulteerde onder meer in Haenens boek Sage filosofie uit 2012. Deze ‘sages’ zijn wijzen die hun leer via leerlingen verspreiden. Hiertoe behoort ook Bokar waaraan […]

Kan Lego denken?

Tjeerd van de Laar heeft de leukste inleiding in de filosofie geschreven. Dat beweert althans de ondertitel van het boekje Kan Lego denken. Nu ken ik niet alle inleidingen in de filosofie en kan daarom deze claim niet controleren, maar feit is dat deze inleiding leuk is. Van de Laar schrijft vlot in toegankelijke taal, geeft veel goed uitgewerkte voorbeelden in zijn uitleg, is creatief en houdt zijn lijn goed vast. Hij richt zich in […]

Bijbel en evolutie: verrassende ontdekkingen

Welke ruimte geeft de Bijbel aan de evolutietheorie? Dat is de vraag die Henk Geertsema in zijn recent verschenen boek Bijbel en evolutie probeert te beantwoorden. In dit artikel schetst hij enkele ontdekkingen die hij tijdens zijn onderzoek heeft gedaan. Hij concludeert dat de Bijbel verrassende ruimte biedt voor de evolutietheorie. Recent zijn er verschillende boeken verschenen die willen laten zien dat er geen spanning hoeft te zijn tussen het christelijk geloof en de evolutietheorie. […]

Ruimte gevraagd voor de evolutietheorie

De verhouding tussen Bijbel en evolutie blijft de gemoederen bezighouden. Velen ervaren een tegenstelling, vooral wanneer de Bijbel op een traditionele manier gelezen wordt. Er zijn echter ook publicaties waarin christenen pleiten voor een andere manier van lezen en tot de conclusie komen dat een verbinding tussen Bijbel en evolutiedenken mogelijk is. Het boek van Henk Geertsema behoort tot de laatste categorie. Hij ziet een verrassende ruimte voor christenen om het gangbare beeld van de […]

Leerzaam, inspirerend – en eigenzinnig: Henk Geertsema over Bijbel en evolutie

Gijsbert van den Brink

Prof. Henk Geertsema schreef met Bijbel en evolutie een indrukwekkend boek. Het behelst een integere zoektocht naar de bedoeling van de Bijbel in relatie tot de oorsprongsvragen. Het is voor een filosoof ook een opvallend gelovig boek. In een Epiloog biedt Geertsema zelfs nog een mooi persoonlijk geloofsgetuigenis. Maar de eerbied voor de Schrift is voortdurend voelbaar. Geertsema is behalve filosoof dan ook theoloog en heeft zich blijkens zijn verantwoording ook goed in de theologische […]

De verloren zoon van de geesteswetenschap

Joost Hengstmengel

De voor sommigen wonderlijke combinatie van economie en theologie is terug van weggeweest. Hun relatie wordt wereldwijd doordacht op verschillende daartoe ingestelde leerstoelen, onder meer in Rotterdam aan de Erasmus Universiteit. Aan dezelfde universiteit werd enkele jaren geleden het Erasmus Economics & Theology Institute opgericht (waar ook de recensent werkzaam is). Twee medewerkers van dit instituut, Lans Bovenberg in zijn hoedanigheid van hoogleraar relationele economie, waarden en leiderschap en Paul van Geest als hoogleraar theologie […]

Protestantse deugdethiek: ouder en actueler dan gedacht

Gert van den Brink

Deugdethiek is in. Rooms-katholieke theologen hebben er altijd al in geloofd, maar de postmoderne levenskunst sluit er tegenwoordig ook graag bij aan. Pieter Vos schreef met Longing for the Good Life een uitstekende studie over de relatie tussen protestantisme en deugdethiek in verleden en heden. Gert van den Brink bespreekt het boek. Van Pieter Vos wist ik wel zo ongeveer waarmee hij zich bezig houdt: deugdethiek in de gereformeerde theologie. Wat verwachtte ik van het […]