Etty Hillesum wilde niet onderduiken in de Tweede Wereldoorlog om het lot van haar op transport gestelde volksgenoten te kunnen delen. Deze vorm van solidariteit wilde ze echter niet aan anderen opleggen. Dat blijft overeind volgens Gertram Schaeffer.
Etty Hillesum meende dat het niet juist was om onder te duiken tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zij wilde zich niet onttrekken aan het lot dat haar volk moest ondergaan. En zij ging dan ook vrijwillig naar kamp Westerbork om uiteindelijk met haar ouders mee te gaan naar de vernietigingskampen. Maar nu meent Bettine Siertsema op basis van recent gevonden oorlogsmemoires van de Joodse verzetsheld Ies Spetter, dat Etty Hillesum in Westerbork van mening veranderd is over onderduiken. Samen met Ies Spetter smokkelde zij namelijk kinderen uit dit kamp en hielp hen onderduiken. Ik meen echter dat op basis van dit op zich opzienbarende gegeven niet geconcludeerd mag worden dat Etty Hillesum aangaande onderduiken van gedachten veranderd is.
Altruïsme of egocentrisme?
Etty Hillesum bracht de eerste oorlogsjaren in Amsterdam door. Daar begon zij aan een dagboek, dat zodra het in de jaren tachtig gepubliceerd werd, wereldwijd diepe indruk maakte. Daarvoor kende een veel kleiner aantal mensen haar naam vanwege de publicatie van twee brieven uit Westerbork. Amper een maand nadat de familie Hillesum was gedeporteerd naar Auschwitz werden de brieven illegaal verspreid.[i] Maar er was ook direct veel kritiek, met name uit de Joodse gemeenschap. Het scherpst verwoordde Henriëtte Boas deze. Zij wijst erop dat, “terwijl de laatste jaren onderduiken als een daad van verzet tegen de Duitse bezetter werd voorgesteld, nu juist Etty H. die niet onderdook maar het lot van de te deporteren Joden wilde delen
Verder lezen?
De verdere inhoud van dit artikel of deze pagina is voorbehouden aan onze abonnees (u kunt hier inloggen).
Bent u nog geen abonnee, vraagt u dan een proefnummer aan, of registreert u zich direct online voor een abonnement.