Geen afbeelding

Ken je plaats! – Antropocentrisme in de christelijke theologie

De schepping komt beter tot haar recht wanneer mensen inzien dat niet alles om hen draait, is de stelling van Eva van Urk.   Draait alles in het christelijk geloof om de mens, die door God boven de ‘schepping’ gesteld zou zijn en daarom mag heersen over de dieren? Of zijn er ook andere, meer inclusieve visies denkbaar? In deze bijdrage bespreek ik de eeuwenoude achtergrond en doorwerking van theologisch antropocentrisme, waarna ik een perspectief […]

Geen afbeelding

Pleidooi voor bevindelijke vrijzinnigheid

Klaas van der Zwaag

Spreek niet over God maar ván God. Hij is geen objectieve werkelijkheid, maar een relatie, van wie we alleen kunnen getuigen, vindt prof. dr. Wouter Slob, die zichzelf typeert als een ‘vrijzinnig-bevindelijk’ theoloog.   Slob nam onlangs afscheid als bijzonder hoogleraar Protestantse Kerk, Theologie en Cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn afscheidssymposium was gewijd aan het boek dat hij samen met journalist Job van Schaik schreef, Van God spreken. In dit boek worden de filosofische […]

Geen afbeelding

De boodschap van Dordt is missionair

Klaas van der Zwaag

De boodschap van de synode van Dordrecht was een positieve verkondiging van het evangelie met een sterke missionaire spits, aldus Richard Mouw. “God belooft een nieuw begin. En zijn genade heeft een grotere reikwijdte dan wij denken te kunnen bepalen.”   De Amerikaanse theoloog en filosoof Richard Mouw was eind vorig jaar in Dordrecht en verzorgde toen de slotlezing tijdens een internationaal congres over de Dordtse synode. Hij beklemtoonde daarbij het internationale en oecumenische karakter […]

Geen afbeelding

Tomáš Halík: veerman tussen gelovigen en atheïsten

De Tsjechische priester en filosoof Halík verslaat zijn duizenden. Rob Nijhoff vertelt Halíks levensverhaal. Wie boeken van Tomáš Halík leest, kan zomaar het beeld krijgen dat Halik een paling is die je lastig beet kunt pakken. En inderdaad, dat niet-beetkunnen-pakken is zeker een kenmerk van het type christenzijn waar hij voor staat. Toch betekent dat niet dat hij een gladde aal is, of een permanent twijfelende Thomas. Halík staat en gaat wel ergens voor. Met […]

Geen afbeelding

Ouweneel waarschuwt tegen hellend vlak van evolutionisme

Willem Ouweneel komt met een opvallend scherpe afwijzing van het boek van Gijsbert van den Brink, En de aarde bracht voort. Ouweneel beschouwt de combinatie van evolutionisme en Bijbelse scheppingsleer als een onmogelijke zaak. “Ik ben bang dat er geen tussenweg is: het is evolutie óf openbaring. Het is jezelf bedriegen als je denkt dat je beide kunt hebben.” Ouweneel heeft zich al vanaf de jaren zeventig beziggehouden met de problematiek van Bijbel en evolutie. […]

Geen afbeelding

Calvijn en de economische actualiteit (2)

Calvijn is niet alleen maar de kerkhervormer, integendeel, zijn denken blijkt verrassend inclusief te zijn. Calvijns taal, ook zijn theologische taal, is voluit humanistisch. Dat is van grote betekenis in onze eigen tijd, die er een is van kleiner wordende kerken en van secularisering. Calvijn wint hierdoor slechts aan zeggingskracht, vindt Roelf Haan, die een vervolg geeft aan zijn essay in het decembernummer. Een belangrijk verschil tussen Calvijn en de calvinisten na hem is dat […]

Geen afbeelding

Argumenteren voor het bestaan van God

Jeroen de Ridder

Het bestaan van God is een serieuze optie voor een weldenkend mens. Voor deze stelling vindt Jeroen de Ridder minder medestanders dan hij dacht. Naast steun krijgt hij van medegelovigen ook kritiek na publicatie van ‘En dus bestaat God’. In een tweedelig essay reageert hij op deze kritiek en verklaart hij zich nader. Er is in de laatste veertig jaar een heropleving van filosofische interesse in godsargumenten binnen de Angelsaksische analytische filosofie. Met behulp van […]

Geen afbeelding

Kanttekeningen bij argumenten voor het bestaan van God

Marcel Sarot

In reactie op zijn essay in dit nummer stelt Marcel Sarot dat Jeroen de Ridder niet meer verdedigt dan een karikatuur van het christelijk geloof. Enige tijd geleden schreven Emanuel Rutten en Jeroen de Ridder een populariserend boek over de beste argumenten voor het bestaan van God, waarover ik een kritische recensie schreef. Nu is het een ongeschreven wet dat auteurs niet op besprekingen reageren, en daar hebben Rutten en De Ridder zich op voorbeeldige […]

Geen afbeelding

Wat doe ik als ik iemand vergeef?

Gert van den Brink

Is vergeving een gevoel, een emotie, een attitude, een handeling, of de onthouding van een handeling? Vergeef je een bepaalde daad van onrecht die jou is aangedaan eenmalig, of gaat de vergeving van de betreffende daad continu door? Volgens Gert van den Brink is vergeving altijd heilzaam, maar niet zonder oog voor rechtvaardigheid. Elke Bijbellezer weet dat vergeving in de Heilige Schrift altijd als een positieve en verheugende zaak aan de orde wordt gesteld. Een […]

Geen afbeelding

Argumenteren voor het bestaan van God (vervolg)

Jeroen de Ridder

In de vorige Sophie stelde Jeroen de Ridder dat argumenteren voor het bestaan van God met behulp van de hedendaagse analytische filosofie een zinvolle bezigheid is. Daarbij ging hij alvast in op mogelijke inhoudelijke bezwaren. In dit artikel behandelt hij bezwaren tegen de analytische stijl van filosoferen, waarna hij nog reageert op de bijdragen van Marcel Sarot en Kars Veling in het vorige nummer. Analytische filosofie, schreef ik vorige keer, benadrukt precisie, helderheid, coherentie, beweerzinnen, […]