Theologie – Pagina 2 – Sophie Online

Tomáš Halík: veerman tussen gelovigen en atheïsten

Rob Nijhoff Jaargang 08 - 2018, Theologie

De Tsjechische priester en filosoof Halík verslaat zijn duizenden. Rob Nijhoff vertelt Halíks levensverhaal. Wie boeken van Tomáš Halík leest, kan zomaar het beeld krijgen dat Halik een paling is die je lastig beet kunt pakken. En inderdaad, dat niet-beetkunnen-pakken is zeker een kenmerk van het type christenzijn waar hij voor staat. Toch betekent dat niet dat hij een gladde aal is, of een permanent twijfelende Thomas. Halík staat en gaat wel ergens voor. Met […]

Ouweneel waarschuwt tegen hellend vlak van evolutionisme

Klaas van der Zwaag Boekbesprekingen, Jaargang 08 - 2018, Theologie

Willem Ouweneel komt met een opvallend scherpe afwijzing van het boek van Gijsbert van den Brink, En de aarde bracht voort. Ouweneel beschouwt de combinatie van evolutionisme en Bijbelse scheppingsleer als een onmogelijke zaak. “Ik ben bang dat er geen tussenweg is: het is evolutie óf openbaring. Het is jezelf bedriegen als je denkt dat je beide kunt hebben.” Ouweneel heeft zich al vanaf de jaren zeventig beziggehouden met de problematiek van Bijbel en evolutie. […]

Calvijn en de economische actualiteit (2)

Roelf Haan Jaargang 08 - 2018, Theologie

Calvijn is niet alleen maar de kerkhervormer, integendeel, zijn denken blijkt verrassend inclusief te zijn. Calvijns taal, ook zijn theologische taal, is voluit humanistisch. Dat is van grote betekenis in onze eigen tijd, die er een is van kleiner wordende kerken en van secularisering. Calvijn wint hierdoor slechts aan zeggingskracht, vindt Roelf Haan, die een vervolg geeft aan zijn essay in het decembernummer. Een belangrijk verschil tussen Calvijn en de calvinisten na hem is dat […]

Argumenteren voor het bestaan van God

Jeroen de Ridder Debat, Theologie

Het bestaan van God is een serieuze optie voor een weldenkend mens. Voor deze stelling vindt Jeroen de Ridder minder medestanders dan hij dacht. Naast steun krijgt hij van medegelovigen ook kritiek na publicatie van ‘En dus bestaat God’. In een tweedelig essay reageert hij op deze kritiek en verklaart hij zich nader. Er is in de laatste veertig jaar een heropleving van filosofische interesse in godsargumenten binnen de Angelsaksische analytische filosofie. Met behulp van […]

Kanttekeningen bij argumenten voor het bestaan van God

Marcel Sarot Debat, Theologie

In reactie op zijn essay in dit nummer stelt Marcel Sarot dat Jeroen de Ridder niet meer verdedigt dan een karikatuur van het christelijk geloof. Enige tijd geleden schreven Emanuel Rutten en Jeroen de Ridder een populariserend boek over de beste argumenten voor het bestaan van God, waarover ik een kritische recensie schreef. Nu is het een ongeschreven wet dat auteurs niet op besprekingen reageren, en daar hebben Rutten en De Ridder zich op voorbeeldige […]

Wat doe ik als ik iemand vergeef?

Gert van den Brink Theologie

Is vergeving een gevoel, een emotie, een attitude, een handeling, of de onthouding van een handeling? Vergeef je een bepaalde daad van onrecht die jou is aangedaan eenmalig, of gaat de vergeving van de betreffende daad continu door? Volgens Gert van den Brink is vergeving altijd heilzaam, maar niet zonder oog voor rechtvaardigheid. Elke Bijbellezer weet dat vergeving in de Heilige Schrift altijd als een positieve en verheugende zaak aan de orde wordt gesteld. Een […]

Argumenteren voor het bestaan van God (vervolg)

Jeroen de Ridder Debat, Theologie

In de vorige Sophie stelde Jeroen de Ridder dat argumenteren voor het bestaan van God met behulp van de hedendaagse analytische filosofie een zinvolle bezigheid is. Daarbij ging hij alvast in op mogelijke inhoudelijke bezwaren. In dit artikel behandelt hij bezwaren tegen de analytische stijl van filosoferen, waarna hij nog reageert op de bijdragen van Marcel Sarot en Kars Veling in het vorige nummer. Analytische filosofie, schreef ik vorige keer, benadrukt precisie, helderheid, coherentie, beweerzinnen, […]

Compromis en christelijke ethiek

Patrick Overeem Filosofie, Theologie

Mag je concessies doen op principiële punten als dat, gegeven de omstandigheden, noodzakelijk lijkt? Patrick Overeem kijkt naar de manier waarop christelijke politieke partijen de laatste decennia hebben ‘onderhandeld’ over de zondagsrust. In 1995, in de hoogtijdagen van Paars-I, wilde minister Wijers van Economische Zaken winkels toestaan om alle zondagen van het jaar open te zijn. Op dat moment waren maximaal acht koopzondagen per jaar toegestaan. Coalitiepartij PvdA diende, ter bescherming van het winkelpersoneel, een […]

Spreek onbevangen over God – maar wees voorzichtig met beweerzinnen

Kars Veling Filosofie, Theologie

Volgens Kars Veling berusten ons denken en spreken over de werkelijkheid op analogieën, ook met betrekking tot God. Anders dan andere verschijnselen in de werkelijkheid kunnen we God niet onderzoeken door middel van experiment. Daarom moeten we volgens Veling extra voorzichtig zijn met onze logica op basis van beelden die de Bijbel aanreikt in het denken en spreken over God. In een interview in Soφie (februari 2017) zei ik iets over “En dus bestaat God”, […]

Een pleidooi voor de voorlopigheid

Peter Nissen Theologie

Een provisioneel waarheidsbegrip vraagt om een theologie van de voorlopigheid, is de stelling van Peter Nissen. Juist omdat zij ‘pro-visioneel’ is, ziet zij niet af van de waarheid, maar blikt vooruit (providere in het Latijn) naar de waarheid die nog komende is en neemt zij in haar handelen alvast een voorschot op die waarheid. Herman van Praag leidt zijn lezers in het boek Slecht zicht aan de hand van de jonge Amos door de religieuze […]