Van nature ben ik een rechtlijnig denker: ik heb liever een lineaire dan een circulaire geschiedenisvisie, liever een propositionele dan een metaforische verheldering, liever causale dan correlatieve verbanden. Maar het is een voorkeur, geen absoluut gegeven, wat al blijkt uit het feit dat ik mezelf typeer als ‘rechtlijnig’. En juist die rechtlijnigheid maakt me gevoelig voor uitzonderingen op de regel. Het oorzaak-gevolgdenken, waar godsbewijzen, de westerse wetenschap, het biljartspel en nog veel meer op zijn gebouwd, geeft niet altijd een goede verwachting of verklaring. Er doen zich omgekeerde effecten voor. Vaak zijn die negatief. Iemand werkt bijvoorbeeld hard om in een groter huis te kunnen wonen, maar door datzelfde werk is hij minder thuis. Of het blijkt uit onderzoek dat
