Boekbesprekingen

Boekrecensie | René van Woudenberg  Er zijn al opvallend veel inleidingen geschreven in de filosofie van Herman Dooyeweerd, en breder in de ‘Wijsbegeerte der wetsidee’, of nog breder in de reformatorische wijsbegeerte. De jongste in deze reeks is het hier te recenseren boek. Het is geschreven door Maarten Verkerk, technisch natuurkundige met bedrijfservaring die zich ontwikkelde tot ethicus, voormalig hoogleraar in de reformatorische wijsbegeerte, en tevens oud lid van de Eerste Kamer. De tweede auteur […]

Boekbespreking | Bart Cusveller  Wat is het toch een groot goed dat de reeks Verantwoording (van Stichting voor Christelijke Filosofie) steeds weer monografieën met origineel werk uitbrengt. Dat is nu opnieuw het geval met de theoloog Pieter Vos, hoogleraar aan de PThU, die een weinig gethematiseerd onderwerp in het protestantse denken centraal stelt: de deugdethiek. Wie weet van de opleving van deugdethiek sinds leidende denkers als Elizabeth Anscombe, Alasdair MacIntyre en Stanley Hauerwas, die weet […]

Boekbespreking | Joost Hengstmengel Afgelopen september ging René van Woudenberg met emeritaat. Bijna 35 jaar was de filosoof uit Baambrugge verbonden aan de hem zo geliefde Vrije Universiteit (VU). Bij zijn afscheid werd hem door enkele leerlingen een omvangrijke feestbundel aangeboden: Denken voor het leven, met 32 bijdrages uit de kring van vrienden en collega’s. De titel blijkt op Van Woudenberg zelf te slaan. Zijn denkactiviteit lag en ligt nooit stil, verklaren de drie redacteuren […]

In 2013 nam ik een radicaal besluit. Ik trad in bij de Orde der Predikers (Dominicanen). De e-mail was duidelijk. Ik moest mijn baan opzeggen, mijn bezittingen opgeven, en emigreren naar Engeland. Toen kwam de volle omvang van het besluit binnen. De twijfel volgde snel. Ben ik door God uitverkozen voor dit leven? Is dit mijn roeping? Die vragen zijn gebleven. Mijn antwoorden verdiepen zich door de tijd. Studie en contemplatie helpen daarbij, en lezen. […]

De wereld verandert en organisaties staan voor de uitdaging om mee te veranderen. Hoe kunnen zij een gedreven gemeenschap blijven? Hoogland, Van Putten en Van der Stoep proberen deze vraag te beantwoorden voor organisaties die gericht zijn op een maatschappelijk belang. Ze hanteren een driedeling. Allereerst bedoeling: Waartoe bestaat de organisatie? Wat is de zin ervan? Hoe hierover in gesprek gaan? Ten tweede: bezieling. Wat enthousiasmeert mensen? Wat zijn motivatiebronnen? Of, meer dan dat, kunnen […]

“Moeten we ons duidelijker uitspreken tegen het bestaan van God?” Stine Jensen reageert op deze vraag in het pamflet Goddeloos dat in 2024 is verschenen. Ze geeft inzicht in verschillende vormen van atheïsme en laat zien welke bijdrage atheïsten hebben in maatschappelijke vraagstukken. Door haar biografie te integreren in haar betoog is het een fris en aantrekkelijk pamflet dat voor verder gesprek tussen theïsten en atheïsten het lezen waard is. Het pamflet is onderdeel van […]

In De redding van de vrije wil neemt Rob Wiche de lezer mee langs een aantal klassieke en hedendaagse denkers over het vraagstuk van de vrije wil. Het boek biedt een veelheid aan analyses en filosofische perspectieven, maar laat de lezer uiteindelijk achter met meer vragen dan antwoorden. Het vrije wil debat is in essentie te herleiden tot de vraag of mensen daadwerkelijk vrij zijn in hun handelingen en de keuzes die ze maken. Twee […]

Descartes werkt in zijn Regulae ad directionem ingenii regels uit om het verstand te leiden en zo door kritisch denken de waarheid te vinden. Een beknopte versie van deze regels zou hij later opnemen in zijn methode voor de wetenschappen. In Wat is nou waar? reiken Rik Peels en Jeroen de Ridder eveneens regels aan voor goed en helder denken, maar dan regels die vooral bedoeld zijn voor onze tijd van sociale media, informatieovervloed, filterbubbels, […]

In Het mysterie van God, dat vertaald werk van Anselmus van Canterbury bevat, duiken drie van de beroemdste zinsneden uit de filosofische theologie op: fides quaerens intellectum (geloof op zoek naar begrip), credo ut intelligam (ik geloof om te begrijpen) en nisi credideritis, non intelligetis (jullie zullen niet begrijpen, tenzij jullie geloven). Voor wie kennis willen nemen van de context van deze veel gebezigde oneliners maar het Latijn niet machtig zijn, is dit boek een […]

De filosofie kent een lange traditie van ‘godsbewijzen’. Met de teloorgang van de klassieke metafysica boetten echter ook godsbewijzen aan relevantie in. Wanneer het bovenzintuiglijke niet bestaat of niet kenbaar is, is er ook niet veel zinvols over te beweren, laat staan iets te bewijzen. Godsbewijzen gingen behoren tot de geschiedenisboeken van de filosofie. Terwijl het logisch-positivisme welig tierde, vond echter in de tweede helft van de vorige eeuw in nota bene de analytische wijsbegeerte […]