Boekbesprekingen

Heel wat lezers zullen met warme gevoelens terugdenken aan de roman Gilead van Marilynne Robinson, verschenen in 2004: de oude hoofdpersoon John Ames met zijn serene overpeinzingen, de rusteloze Jack met al zijn weerbarstigheid, de levensechte dialogen waarin opeens theologie fonkelde. Calvijn en Karl Barth, ze kwamen zomaar authentiek aan de orde in het hart van een roman die ook in de seculiere pers veel lof oogstte. Hoe kon dit? Vanuit welk denken kwam deze […]

Is de dood de doorgang naar het (eeuwige) leven? Of kun je de eeuwigheid laten ‘neerdalen’ in de tijd? Bas ter Stege schrijft naar aanleiding van Het is voorbij van Andries Visser en zijn eigen autobiografie over hoe troost in het ogenblik vindbaar is. En hoe dat zijn eigen zelf-wording een stap dichterbij bracht. Een crisis die het religieuze inleidt Het was een zonovergoten dag geweest, ergens in mei van het jaar 2021. Ik schrik […]

Deze bundel wil een theologische en vooral filosofische doordenking geven van de ecologische crisis waarin we terechtgekomen zijn. Voor een aantal auteurs van dit boek is de christelijke wijsbegeerte van Herman Dooyeweerd nog steeds relevant. In de inleiding reiken de redacteuren Henk Jochemsen en Jan van der Stoep drie basisideeën van dit boek aan: 1) het idee van de dragende grond: God is niet alleen de Schepper, maar ook de Onderhouder Die met mensen in […]

Theoloog en econoom Jan Jorrit Hasselaar brengt in deze studie theologie en economische wetenschap met elkaar in gesprek over het thema onzekerheid en hoop in de context van klimaatverandering. Klimaatverandering gaat gepaard met vele onzekerheden, zowel natuurwetenschappelijke als sociaaleconomische. Hasselaar voegt daar een derde vorm van onzekerheid aan toe, ontleend aan Hannah Arendt, die hij ‘radicale onzekerheid’ noemt. Deze derde vorm komt erop neer dat menselijke kennis beperkt is en de toekomst niet voorspeld kan […]

Hoop doet leven. Mogelijk zelfs letterlijk, als we het boek Hoop voor hart en hersenen mogen geloven. De auteurs, hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder en cardioloog Leonard Hofstra, schreven in 2023 dit boek over de kracht van hoop voor onze fysieke gezondheid. Kort samengevat; positieve ervaringen zoals hoop, optimisme en humor helpen onze hersenen en hart gezond houden. Dit komt onder andere doordat het ervoor zorgt dat we ons gezonder gedragen, minder angst en stress ervaren […]

Enkele dagen na de ramp van 11 september vonden reddingswerkers een zwartgeblakerde tak onder een berg smeulend puin. Tot hun verbazing bleek het de perenboom te zijn die in 1970 bij het World Trade Center was aangeplant. De boom had het instorten van de torens en de daaropvolgende brand overleefd. Deze ‘Survivor Tree’ bloeit nu elke lente nabij het Memorial Museum en staat wereldwijd symbool voor hoop en de wonderbaarlijke veerkracht van de natuur. Ondanks […]

Het Offer van Abraham of de Binding van Izaak is een verhaal in de Tenach/de Bijbel en de Koran dat voor veel moderne lezers onbegrijpelijk en weerzinwekkend is. Wat is dat voor een God die van Abraham, de ‘vader van het geloof’, vraagt zijn geliefde zoon te offeren? Wordt hier niet het inherent gewelddadige karakter van de monotheïstische religies manifest? Is Abraham de eerste geloofsterrorist? Of is er ook een andere duiding van dit verhaal […]

Rik Peels’ werk is een mooi voorbeeld van hoe wetenschappers ver kunnen kijken, omdat ze elkaar schouders gaan staan. Meermalen laat Rik Peels weten voort te bouwen op het werk van Professor Beatrice de Graaf die met haar boek Radicale Verlossing aandacht vraagt voor het streven naar radicale verlossing bij terroristen en het serieus nemen van het eerstepersoons-perspectief van extremisten. Peels gaat verder in dit spoor en brengt daarbij zijn filosofische en theologische expertise in. […]

Houten kruizen in de Duitse driekleur, brandende kaarsen en duizenden mensen die kerkliederen mee-neuriën bij een demonstratie van de extreemrechtse PEGIDA (Patriottische Europeanen tegen de islamisering van het Avondland) in Dresden, 2014. Zeven jaar later dragen Amerikaanse demonstranten vlaggen met “Jesus saves” tijdens de dodelijke bestorming van het Capitool in Washington, D.C. In het afgelopen decennium vermengden niet alleen radicaal- en extreemrechtse demonstranten het christendom met slogans van ‘eigen volk eerst’. Ook onder hun rechts-populistische […]

De Duits-Koreaanse filosoof Buyng-Chul Han, hoogleraar filosofie aan de Universiteit voor de Kunsten in Berlijn, heeft afgelopen tien jaar naam gemaakt als scherp criticus van de neoliberale ideologie. In tal van kleine, spraakmakende en dikwijls provocerende essays onderzoekt hij het hedendaagse individualisme, de maakbaarheidsdrift, de hang naar transparantie en de macht van big data. Een thema waarover hij meerdere essays publiceerde, is de prestatiemaatschappij. In 2012 verscheen De vermoeide samenleving, de eerste publicatie van Han […]