Oorlog en hoop
Een bekend spreekwoord uit de oudheid zegt: ‘als je vrede wilt, bereid je dan voor op oorlog.’ Aangezien diegenen die oorlog willen zich ook voorbereiden op oorlog, lijkt het onvermijdelijk dat bijna iedereen zich klaar maakt voor de strijd. Dit kan weer leiden tot een veiligheidsdilemma: als de ander zoveel wapens klaar heeft staan is een vernietigende verrassingsaanval niet uitgesloten, om dat voor te zijn kan ik beter de ander alvast aanvallen. Zelfs een vredelievende […]
Augustinus over goed en kwaad in oorlog
Oorlog en moraliteit gaan niet vanzelfsprekend samen. De suggestie van het tegendeel lijkt al snel propaganda. Toch lijkt er verschil te maken tussen wat in een oorlog geldt als rechtvaardig of onrechtvaardig. De theorie van de rechtvaardige oorlog stelt dat oorlog dienstbaar kan zijn aan gerechtigheid en vrede. Wout Bisschop beschrijft deze theorie en gaat na hoe ze een plaats had in het denken van Augustinus. “Zal ik ze doden, zal ik ze doden, mijn […]
Wapentuig
Nadenken over militaire technologie is een heikele opgave. Kan je wel spreken over ‘goede’ militaire technologie? In dit artikel laat Christine Boshuijzen-van Burken zien dat wapentuig niet zonder context geëvalueerd moet worden. ‘Goede’ militaire technologie moet allereerst verankerd zijn binnen juridische kaders waarbij het zoeken naar vrede en gerechtigheid leidend is voor zowel ontwerp als gebruik van de technologie. Aan de hand van voorbeelden uit hedendaagse conflicten laat ze zien dat soms andere aspecten leidend […]
Levens- en wereldbeschouwing
Het begrippenpaar ‘levens- en wereldbeschouwing’ behoort tot het standaardvocabulaire van het neocalvinisme. Wat is het eigenlijk en hoe verhoudt het zich tot de wijsbegeerte? In deze bijdrage geeft Bas Hengstmengel een introductie. Na een kort opstapje via de filosofiegeschiedenis en het denken van Abraham Kuyper legt hij de nadruk op het gebruik van het begrippenpaar bij Herman Dooyeweerd, mede in verhouding tot andere kernelementen in diens filosofie. In de Engelstalige literatuur wordt veelal van worldview […]
Pleidooi voor een in het gewone leven verwortelde ethiek
Wat hebben deugdethiek, geestelijke verzorging en rechtvaardige oorlogsvoering met elkaar te maken? Soφie sprak met dr. Pieter Vos, hoogleraar Ethiek en Geestelijke Verzorging bij de Krijgsmacht aan de Protestantse Theologische Universiteit en oud-redacteur van dit tijdschrift. Hij publiceerde onlangs het boek Het goede in het gewone leven waarin hij een lans breekt voor de deugdethiek en haar opeist als katholiek én protestants. U bent als theoloog opgeleid maar doceerde ook filosofie. Beschouwt u zich eigenlijk […]