Afstemming

Gerrit Glas

Onderstaande tekst is een sterk ingekorte en bewerkte versie van de afscheidsrede die Gerrit Glas op 1 december 2023 gaf als houder van de Dooyeweerd leerstoel (VU Amsterdam). In deze rede ging hij in op het thema ‘afstemming’. Het thema werd gekozen vanwege de maatschappelijke actualiteit. Ook vormt het een verbindende schakel tussen een aantal van zijn activiteiten in de zorg, het onderwijs (met name de opleiding tot medisch specialist) en de wetenschappen.  De term […]

Moraliteit is gewoon wat het lijkt

Cees-Jan Smits

Heel wat lezers zullen met warme gevoelens terugdenken aan de roman Gilead van Marilynne Robinson, verschenen in 2004: de oude hoofdpersoon John Ames met zijn serene overpeinzingen, de rusteloze Jack met al zijn weerbarstigheid, de levensechte dialogen waarin opeens theologie fonkelde. Calvijn en Karl Barth, ze kwamen zomaar authentiek aan de orde in het hart van een roman die ook in de seculiere pers veel lof oogstte. Hoe kon dit? Vanuit welk denken kwam deze […]

Een maatstaf met eeuwigheidswaarde in het heden

Bas ter Stege

Is de dood de doorgang naar het (eeuwige) leven? Of kun je de eeuwigheid laten ‘neerdalen’ in de tijd? Bas ter Stege schrijft naar aanleiding van Het is voorbij van Andries Visser en zijn eigen autobiografie over hoe troost in het ogenblik vindbaar is. En hoe dat zijn eigen zelf-wording een stap dichterbij bracht. Een crisis die het religieuze inleidt Het was een zonovergoten dag geweest, ergens in mei van het jaar 2021. Ik schrik […]

Van informatie naar transformatie

Sam Janse

Deze bundel wil een theologische en vooral filosofische doordenking geven van de ecologische crisis waarin we terechtgekomen zijn. Voor een aantal auteurs van dit boek is de christelijke wijsbegeerte van Herman Dooyeweerd nog steeds relevant. In de inleiding reiken de redacteuren Henk Jochemsen en Jan van der Stoep drie basisideeën van dit boek aan: 1) het idee van de dragende grond: God is niet alleen de Schepper, maar ook de Onderhouder Die met mensen in […]

Rabbijn Sacks in een fictief gesprek met economen over hoop

Trees van Montfoort

Theoloog en econoom Jan Jorrit Hasselaar brengt in deze studie theologie en economische wetenschap met elkaar in gesprek over het thema onzekerheid en hoop in de context van klimaatverandering. Klimaatverandering gaat gepaard met vele onzekerheden, zowel natuurwetenschappelijke als sociaaleconomische. Hasselaar voegt daar een derde vorm van onzekerheid aan toe, ontleend aan Hannah Arendt, die hij ‘radicale onzekerheid’ noemt. Deze derde vorm komt erop neer dat menselijke kennis beperkt is en de toekomst niet voorspeld kan […]

Gezonde hoop

Emma Pleeging

Hoop doet leven. Mogelijk zelfs letterlijk, als we het boek Hoop voor hart en hersenen mogen geloven. De auteurs, hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder en cardioloog Leonard Hofstra, schreven in 2023 dit boek over de kracht van hoop voor onze fysieke gezondheid. Kort samengevat; positieve ervaringen zoals hoop, optimisme en humor helpen onze hersenen en hart gezond houden. Dit komt onder andere doordat het ervoor zorgt dat we ons gezonder gedragen, minder angst en stress ervaren […]

Hoop in actie

Brecht Daneels

Enkele dagen na de ramp van 11 september vonden reddingswerkers een zwartgeblakerde tak onder een berg smeulend puin. Tot hun verbazing bleek het de perenboom te zijn die in 1970 bij het World Trade Center was aangeplant. De boom had het instorten van de torens en de daaropvolgende brand overleefd. Deze ‘Survivor Tree’ bloeit nu elke lente nabij het Memorial Museum en staat wereldwijd symbool voor hoop en de wonderbaarlijke veerkracht van de natuur. Ondanks […]