Reading challenge

Suzanne van Bart

Elk jaar stel ik een zogenoemde reading challenge in voor het nieuwe kalenderjaar. In mijn favoriete boekenapp kies ik een streefgetal aan boeken, waarna de app netjes optelt op welk percentage ik al zit na elk toegevoegd boek. Soms motiveert het (‘Yes, ik loop op schema!’), soms zakt de moed me wat in de schoenen (‘Ik loop al 4 boeken achter…’). De reden dat ik ervoor kies een reading challenge in te stellen zit ‘m […]

“Leidsman der onontwikkelden.” Abraham Kuyper bekeken vanuit zijn historische context

De Griekse filosoof Heraclitus zei al dat men nooit twee keer in dezelfde rivier stapt. Elke keer is het water dat door de rivierbedding stroomt nieuw en dus anders. Net als de rivier van Heraclitus zijn ideeën uit het verleden niet zomaar op het heden toepasbaar. Elke tijd geeft een eigen invulling aan bestaande ideeën en heeft ook nieuwe ideeën nodig, inhoud krijgt betekenis in haar historische context. Matthijs van der Stoep verkent deze context […]

Schaarste aan zorg of overvloed aan gezondheid?

Gerard Adelaar

De discussie over de financiële en personele onhoudbaarheid van de zorg is nooit ver weg. Volgens Gerard Adelaar zijn deze vraagstukken uitingen van dieperliggende maatschappelijke aandoeningen: schaarste aan gezondheid en leven. Nastrevenswaardig is juist te zoeken naar de overvloed in het leven en uit te gaan van de veerkracht van mensen. De afgelopen decennia stond de publiek bekostigde zorg in het onheilspellende schijnsel van de onhoudbaarheid ervan, vooral financieel. Dat is inderdaad een belangrijke kwestie, […]

Paul Scholten: om recht en gerechtigheid

Wim Borst

Onlangs verscheen de biografie Om recht en gerechtigheid over Paul Scholten van de hand van Rogier Chorus. Daarin wordt Scholten geportretteerd als markant rechtsgeleerde, publicist, organisator, kerkhervormer en nationale figuur. Wie was deze Scholten? Wat maakt hem zo interessant dat er een biografie over hem is geschreven? Wim Borst schetst de persoon en het werk van Paul Scholten en geeft aan wat hij ons vandaag de dag nog te zeggen heeft. Paul Scholten (1875-1946) was […]

Rentmeesterschap. Een conceptuele analyse

Jan van der Stoep

Rentmeesterschap is een begrip dat je vaak tegenkomt in discussies over landbouw en over natuurbeheer. Het wordt zowel door gelovige als niet-gelovige mensen gebruikt. Maar wat betekent rentmeesterschap precies? In zijn oratie aan Wageningen University & Research onderzoekt Jan van der Stoep waar het begrip vandaan komt en welke betekenis we aan het begrip kunnen gegeven. We leven in een onzekere tijd die door sommigen ook wel het Antropoceen wordt genoemd. Nog nooit was de […]

“Angst is een grotere drijfveer dan agressie.” In gesprek met dr. Paul Schuurman

Joost Hengstmengel

Hij geldt als dé kenner in Nederland van het werk van John Locke. Zo redigeerde hij twee handboeken over de Engelse filosoof en zette hij The Digital Locke Project op. Later in zijn loopbaan aan de Erasmus Universiteit Rotterdam stortte hij zich op het thema filosofie en oorlog. Eind 2022 ging universitair hoofddocent geschiedenis van de filosofie Paul Schuurman met pensioen. Soφie interviewde hem op de dag van zijn afscheid. Vanwaar die omslag van die […]

Het leven als een les. Een biografische benadering van geloof en wetenschap

Simon Polinder

Geloof en wetenschap kan soms best een abstract gespreksonderwerp zijn. Een onderwerp ook van ‘verhitte hoofden en koude harten’. Dat hoeft echter niet. Er zijn heel veel wetenschappers die leven en werken vanuit de verbinding tussen geloof en wetenschap en daar ook vreugde en inspiratie aan beleven.[i] Voor weer anderen is het vraagstuk geloof en wetenschap een zoektocht of een ontdekkingsreis. Tot die laatste groep behoort Simon Polinder zelf. Hij neemt u mee op zijn […]

Het verlaten individu. Een gitzwarte werkelijkheid van bittere ellende

Guus Labooy

Het verlaten individu is een belangrijk boek van een psychiater die aan de noodrem trekt: ze diagnosticeert onze maatschappij als ziekmakend. Aan de hand van de zeven hoofdzonden houdt ze ons een spiegel voor. Elke zonde een hoofdstuk: hoogmoed, onverschilligheid, hebzucht, gulzigheid, lust, woede en afgunst. Het boek zit vol rake, vaak aangrijpende voorbeelden en observaties, met gebruikmaking van de Bijbel, Griekse mythologie, literatuur, films, dagelijks leven, en eigen spreekkamer. Onszelf tot God gemaakt Prachtig […]

Bezield onderwijs. Vorming, levensbeschouwing en burgerschap

Berber Vreugdenhil

Vier jaar lang, van 2017 tot en met 2020, schreven Gerdien Bertram-Troost en Siebren Miedema essays over onderwijs voor het Friesch Dagblad. De essays van deze hoogleraar en emeritus hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam zijn nu gebundeld in dit lezenswaardige boek. Waardevol pleidooi Terugkerend refrein in het boek is de bedoeling van scholen die de auteurs voor ogen hebben: de eigen, brede persoonsvorming of identiteitsontwikkeling van elke leerling en het leren functioneren in een […]

Het goede moet geleefd worden

Jan van der Stoep

Najaar 1993 volgde ik bij Sander Griffioen een collegereeks over Immanuel Kant, Jean-François Lyotard en Hannah Arendt. Een serie colleges waar ik veel van geleerd heb en die me altijd zijn bijgebleven. Er was een ding dat me in het bijzonder raakte en dat was de vraag die Griffioen bij de behandeling van de filosofie van Lyotard stelde: “Kun je het leven?” In Kracht ten goede blikt Griffioen ook zelf terug op de betreffende collegereeks […]